Lê Dung

Lê Thọ Vực há mồm ngáp ngáp, không phản bác được, biện pháp của hắn xác thực có thể đem lại chiến thắng nhanh chóng cũng như hạn chế tổn thất.

Tuy nhiên, xét cho kỹ việc đánh tan quân giặc không phải là mục tiêu c·hiến t·ranh do triều đình Đông Kinh đặt ra.

Lê Ê lúc này cũng không chê cười gì Lê Thọ Vực, tuổi trẻ nên như thế, nào giống thằng nhóc nhà Lê Lai bị ép trưởng thành sớm, suốt ngày bày một bộ âm trầm quỷ khí, mưu sâu tính kỹ hết tất cả mọi nhẽ.

Khiến cho đám lão già như lão trước mặt thằng này càng ngày càng không được tự nhiên.

Lão không nghĩ nhiều nữa đứng dậy giúp Lê Thọ Vực hóa giải xấu hổ, bừng bừng khí thế nói.

- Thằng Niệm nói không sai, tuy nhiên tác động qua lại giữa ý chí của nhà hoạch định và c·hiến t·ranh trên thực địa không phải lúc nào cũng được triển khai từ trên xuống như thế. Mi không nên nghe lời ấy rồi từ rày về sau đều tuân thủ theo khuôn phép đến mức cứng nhắc quá làm gì. Đúng! Mục tiêu c·hiến t·ranh sẽ được định hình từ trước, tuy nhiên, không phải lúc nào nó cũng rõ ràng, rành mạch mà bất biến không gì suy chuyển nổi.

Lão bước đến phía sau hai tên thanh niên, hai tay đặt lên vai bọn chúng, thấm thía nói.

- Suy cho cùng mục đích chính trị luôn luôn bị ảnh hưởng theo hình thế thời cuộc lẫn thực tế chiến trường. Đôi khi mục tiêu định ra ban đầu là như thế, nhưng thắng thua trên chiến trường khiến người hoạch định không thể không điều chỉnh mục đích chính trị thay đổi theo tình hình thắng bại đó.

Trịnh Tú lúc này mới cất tiếng nói vun.

- Thua trận, giả như năm xưa Lam Sơn khởi nghĩa, quân ta thế yếu, mấy lần bị vây ở núi Chí Linh, đào rau dại măng rừng, g·iết cả voi ngựa mà ăn. Cuối cùng không thể không thay đổi phương lược, từ bỏ hoạt động ở vùng rừng núi Thanh Hóa mà thiên di vào Nghệ An, tìm kiếm cơ hội mới.

Nhấp một ngụm nước thấm giọng, lão nói tiếp.

- Thắng trận, giả như năm xưa Thái Tổ cho bọn các ông Đinh Lễ, Lý Triện, Phạm Văn Xảo, Nguyễn Xí v.v. trước sau đem hơn chín ngàn quân ra Kinh Lộ, ban đầu cũng không có ý công thành đoạt đất gì, cốt yếu là q·uấy r·ối giặc mà thôi, thế mà quẩn quanh một thời gian thì thành đại sự.

Lê Niệm ngồi nghe lời ấy liền sa vào suy tư, rồi lại không khỏi gật đầu đồng ý.

Chuyện chia quân ra bắc năm ấy hắn đã nhiều lần nghe Lê văn Linh kể lể. Ban đầu Thái Tổ cùng bọn các ông Lê văn Linh, Bùi Quốc Hưng v.v. chỉ tính đơn giản là quân Lam Sơn liệu thế thành Nghệ An khó phá quá phải tìm đường khác mà thôi.

Trước sau bốn cánh quân ra bắc nhiệm vụ thứ nhất là uy h·iếp kẻ địch, để chúng nghĩ lầm rằng ta có ý đánh lấy đất căn bản của chúng ở Kinh Lộ.

Khi đó giặc ắt phải điều tinh nhuệ từ Nghệ An về cứu.

Từ đó rộng đường cho nghĩa quân làm chủ toàn bộ khu vực từ Thanh Hóa trở vào.

Hai là phô trương thanh thế, khi đó dân chúng Kinh Lộ trải qua gần hai mươi năm bị đàn áp tanh máu quá, phần nhiều dân chúng sợ giặc mà không dám nổi dậy xướng nghĩa.

Các cánh quân tràn ra tuần du khắp miền Thiên Trường, Nam Sách khiến cho dân chúng Kinh Lộ biết đất Đại Việt này vẫn còn quân khởi nghĩa.

Không những thế, quân khởi nghĩa còn lớn mạnh đến mức có thể đưa quân ra hoạt động ở tận ngoài bắc.

Nếu có thể kéo theo một vài hào kiệt đất Kinh Lộ nổi dậy chia sẻ áp lực cho quân Lam Sơn thì không gì tốt hơn.

Kế hoạch là như thế, ai ngờ bọn các ông Xảo, Triện, Lễ, Khả đánh hăng quá, trước sau diệt mấy đạo quân của giặc, cả ở Đông Quan lẫn quân tiếp viện của Vương An Lão đều b·ị đ·ánh tan nát.

Thế là Thái Tổ lại phải thay đổi mục tiêu c·hiến t·ranh, từ quấy phá/ tuyên truyền/ chia sẻ áp lực trở thành tổng t·ấn c·ông ra đất Kinh Lộ.

Hay nói toẹt ra là quyết chí “làm một chầu lớn xem cuộc đời này nó ra sao nào".

Tuy nhiên, vua cùng đại quân chưa ra đến nơi, mới đến Thanh Hóa bàn kế làm sao để đánh cho quân Minh răng rơi đầy đất thì bọn các ông Lễ, Triện chỉ có năm sáu ngàn quân lại đã đánh tan năm sáu vạn quân của Vương Thông trong trận Tốt Động - Chúc Động.

Một lần nữa, mục tiêu c·hiến t·ranh từ “làm một chầu thật lớn” biến thành “đánh đuổi quân giặc ra khỏi nước non ta, giành lại độc lập tự chủ”.

Lê Niệm ngắt mình khỏi dòng suy tư.

“Xem ra lý luận của mình đôi khi hơi cực đoan, chỗ này cần phải sửa!”

Đoạn hắn vỗ vai Lê Thọ Vực, tên này bây giờ vẫn chưa tiêu hóa xong, ngơ ngác nói.

- Nói thế là ý cháu không hẳn đã sai?

Lê Ê ngồi lại ghế xếp, nghiêng người nói.

- Vừa sai vừa không sai! Trường hợp cụ thể là sai, nhưng dòng suy nghĩ thì không.

Không để cho Lê Thọ Vực tiếp tục lâm vào mê vụ nữa, lão ngồi thẳng lưng nghiêm trang.

- Quân bây đâu!

- Có! (x14)

- Ban lệnh ta, các quân đêm nay nghỉ sớm, ngày mai đầu giờ mão (5h sáng) ăn cơm, đầu giờ thìn (7h sáng) công lũy. Trước hoàng hôn ngày mai ta muốn lấy được lũy Hi Nậm.

- Rõ! (x14)

…

Trong tường lũy Hi Nậm, đám trai tráng người Thái đang thừa dịp quân triều đình tạm dừng công lũy mà nghỉ ngơi dưỡng sức.

Bọn chúng còn phải thủ vững tường lũy này ít nhất một ngày.

Ngay từ hôm quân triều đình dùng bộc phá đánh sập lũy Chiềng Đông, Cầm Sương đã sớm từ bỏ ý đồ cầm chân quân triều đình ở đây mười ngày nửa tháng.

Hắn biết, dù có cấp thời gia cố thì với độ dày của đoạn tường lũy này cũng không đủ để sừng sững không ngã thời gian dài như thế.

Vì vậy mấy ngày này hắn tất tả cho người dần dần vận chuyển lương thảo khí giới ở Mường Moun về phía Mường Mụa.

Từ đây những vật tư này sẽ phân tán đi các nơi, phần thì chảy về Mường La, bộ phận khác thì lui về Mường Chanh.

Mường Chanh thủ hộ con đường thông ra bờ sông Mạ (sông Mã/ Lỗi Giang) nếu quân triều đình mò được đến bờ con sông này thì có thể đơn giản men theo đó mà lên thẳng Mường Thanh - tổ địa của người Thái - hang ổ của nhà họ Cầm mà không cần vượt qua cứ điểm được xây dựng cẩn thận ở Chiềng Muôn (nay là tt Tuần Giáo).

Cầm Thanh, Cầm Thịnh, Khoa Ngấm v.v. gần chục người đứng sau lưng Cầm Sương, nhìn xa xa dân phu đang tất bật nào gùi nào gánh như một đàn kiến chăm chỉ không ngừng đưa vật tư ra khỏi Mường Moun.

Cầm Thịnh nhíu mày hỏi.

- Chẩu Mường, nếu chúng ta đã chuẩn bị rút lui bảo toàn lực lượng, hà cớ gì còn phải ở lại đây bày mưu nghĩ kế đôi co với quân triều đình?

Bọn Khoa Ngấm cũng dỏng tai lên nghe, điều này hắn đã xoắn xuýt từ lâu, chẳng qua bọn hắn không phải thân tín của Cầm Sương. Nếu anh em Mứn Pú, Mứn Lạn còn ở đây thì cũng có thể đứng ra chất vấn một hai, đàng này cỡ như bọn hắn … ngẫm nghĩ lại cũng thôi.

Cầm Sương chưa trả lời, Cầm Thanh đã nhanh mồm nhanh miệng đáp.

- Địa thế nơi này hiểm yếu, chắp tay dâng ra, để chúng không tốn một mũi tên hòn đ·ạ·n nào mà lấy được nơi này chẳng phải là uổng phí lắm sao!

Cầm Sương yên lặng nghe Cầm Thanh nói, gật đầu đồng ý, lại bổ sung thêm.

- Hơn nữa, nếu như chúng ta không đánh mà lui, ảnh hưởng tới sĩ khí của quân ta cũng không phải là tốt. Nhỡ không may tạo ra một phản xạ có điều kiện, khiến chúng cho rằng chúng ta chỉ cần chống cự lấy lệ rồi cắp đít bỏ chạy là được thì cuộc c·hiến t·ranh này muốn đánh tiếp nghe chừng khó.

Ngẫm nghĩ một lát, bọn Cầm Thịnh lẫn Khoa Ngấm đều không hẹn mà cùng gật đầu cho là phải.

Khoa Ngấm lúc này mới thông suốt, góp ý nói.

- Vậy nên bây giờ chúng ta ở lại đây đánh trận một phần không nhỏ là để tạo thói quen cho bọn trai tráng. Tạo phản xạ rằng mỗi lần rút lui đều là đã ra hết sức mình, chẳng qua kẻ địch quá mạnh không còn cách nào khác mà thôi.

Cầm Sương gật đầu, đồng ý Khoa Ngấm diễn giải.

Còn có một điều hắn không nói, thân là Chẩu Mường - so với thắng phụ tầm thường - hắn lại càng phải để ý đến phân bố lực lượng các Mường.

Họ Xa gần như đã tàn phế không nói, mấy ngày nay ác chiến nhiều nhất là quân Mường Thanh, Mường Mụa của họ Cầm cùng quân Mường Mỗi, Mường La của họ Bạc.

Gần ba ngàn quân lưu thủ Chiềng Đông chỉ về được chưa tới một ngàn, thuần một màu là quân hai nhà này thiệt hại.

Quân họ Hà cùng họ Hoàng trước sau chỉ đánh vẩy nước.

Họ Cầm vốn liếng hùng hậu có thể miễn cưỡng vì đại cục mà bỏ qua những tiểu tiết này, thế nhưng họ Bạc thì không.

Từ sau thời đại huy hoàng của Chẩu mường Ta Ngần xưng hùng mười sáu xứ Thái, nhà họ Bạc đời sau ngày càng suy yếu hơn đời trước.

Mấy năm nay đã có dấu hiệu xuống ngồi chung mâm với họ Hà cùng họ Hoàng rồi, so với bá chủ như họ Cầm cùng họ Đèo lại càng thua chị kém em.

Vậy nên họ Bạc hiện nay rất n·hạy c·ảm, bất cứ thứ gì “bất bình thường” đều có thể bị họ Bạc coi là biểu hiện của sự chèn ép.

Nếu bây giờ không để quân hai nhà này thấy máu thì hắn cũng không tiện mở lời với anh em Mứn Pú, Mứn Lạn.

Xua tay để đám đầu mục ai vào việc người ấy, Cầm Sương đưa tay lên day day trán ngồi an tĩnh trên phiến đá, không biết hồn thả về nơi đâu.