Lê Dung

Chúng tướng lui ra rồi, Đinh Phúc mới ngồi xuống ghế xếp thứ nhất bên trái Lê Ê, nhấp một ngụm nước trà, tấm tắc khen.

- Bạch Sơn trà, loại này trong cung cũng không có nhiều đâu, Trấn man Tướng quân thực là biết hưởng thụ, ở chiến trường còn có loại trà tốt như thế này.

Lê Ê tra kiếm vào vỏ, lúc này lại trở về vẻ không đứng đắn thường ngày, cười nói.

- Khà khà … đám anh em phía dưới cho chút sĩ diện mà thôi! Nếu như Tả Đô đốc đại nhân thích, chốc nữa mỗ để cho mấy lạng đem về.

Đinh Phúc xua tay tự diễu.

- Trấn man Tướng quân lại trêu chọc lão nô rồi, giờ này còn Đô với chả đốc cái gì! Lão nô bây giờ miễn cưỡng đội cái mũ Đô Chỉ huy sứ quản lĩnh khu vực Đại Tây Sơn mà thôi.

Đoạn đứng dậy đi về phía bản đồ Đại Tây Sơn trầm ngâm quan sát.

Lê Ê chỉ cười nhạt không đôi co nữa. Ai chả biết bây giờ Nguyễn Cung đã trở về Đông Kinh ngồi ghế Chưởng vệ sứ Nhập nội Kiểm sát Chỉ huy sứ ty. Bọn thân tín của tiên đế trước kia sớm muộn gì cũng sẽ được khôi phục quyền lực.

Cứ nhìn mấy thằng ngôn quan năm ngoái hoạch tội bọn Đinh Phúc, Đinh Thắng là biết.

Nguyễn Cung vừa về Đông Kinh tháng trước tháng sau, một đứa thì lòi ra vụ thông d·â·m với em vợ, một đứa thì thì bị phát hiện ăn của đút.

Đèo mẹ, trần đời làm quái gì có chuyện trùng hợp như thế.

Nghĩ đến chuyện trong phủ nhà mình có thể có một hoặc nhiều hơn một đứa tai mắt của Nguyễn Cung là Lê Ê lại rợn hết cả người.

Nhấp thêm ngụm trà vuốt xuôi đám da gà vừa nổi lên, Lê Ê lại móc từ trong tay áo ra một phong thư ném cho Đinh Phúc.

- Thư của Phụ Đạo Châu Phục Lễ (Mường Lễ) - Đèo Mạnh Vượng.

Đinh Phúc bắt lấy thư, nghi hoặc hỏi.

- Tướng quân chưa đọc?

Nhận được cái gật đầu khẳng định của Lê Ê, Đinh Phúc móc thư ra nhìn thoáng qua.

Châu Phục Lễ, mà không, sáu xứ Thái Trắng từ xưa đến nay là thiên hạ của nhà họ Đèo.

Năm đó Lê Quý Ly tìm cách tăng quyền khống chế của triều đình lên các xứ Hưng Hóa liền cho đánh chiếm bảy trại Mãnh man, lại cho g·iết con rể của Đèo Cát Hãn.

Đèo Cát Hãn thầm hận, đến khi quân Minh vào đánh nhà Hồ thì Hãn đem quân theo giúp người Minh.

Sau này khởi nghĩa Lam Sơn thành công, Hãn đem voi ngựa đến xin hàng, đức Thái Tổ cho làm Nhập nội Tư Mã - Phụ đạo châu Ninh Viễn.

Sau Hãn lại nổi lên chống triều đình, vua bắt về Đông Kinh đem g·iết, đổi châu Ninh Viễn thành châu Phục Lễ nhưng vẫn phải để chức Phụ Đạo châu Phục Lễ lại cho Đèo Mạnh Vượng - con trai của Đèo Cát Hãn.

Nói như thế cũng đủ thấy uy tín của họ Đèo trong sáu xứ Thái trắng không phải là hạng xoàng.

Chúng mấy lần phản phúc nhưng triều đình trước sau vẫn phải dùng người họ Đèo làm Phụ đạo là lý làm sao?

Lần chinh phạt năm ấy (1432) Thái Tổ trước sau cho bắt hơn ba vạn người Thái Trắng về xuôi, quá nửa là trai tráng. Đòn này không thể nói là không nặng.

Ngoài mặt Phục Lễ vẫn là một trong những châu kimi lớn nhất nhưng thực tế thì sau chiêu đào chân tường của Lê Lợi thì dân số đã không còn đông đúc, kinh tế đã không còn nhộn nhịp, Hồng y quân tuy không ít nhưng phần nhiều là tạp nham.

Trông cậy vào đám Hồng y quân hạng hai kia mà đòi nói chuyện sòng phẳng với triều đình thì … hơi buồn cười.

Đinh Phúc nhanh chóng đọc hết phong thư, đoạn như muốn xác nhận cái gì lại chăm chú nhìn bản đồ. Mân mê bản đồ một lúc, Đinh Phúc vẻ mặt ý vị nói.

- Thằng này mong tướng quân tung quân đánh thật mạnh vào Mường La, ở phía bắc hắn sẽ tích cực phối hợp. Quân của hắn sẽ chia làm hai đường xuống giúp, một cánh đánh Mường Muổi làm nghi binh, chủ lực thì theo đường Tả Làng đánh sang Chiềng Muôn (nay là tt. Tuần Giáo) mở đường vào Mường Thanh.

Lê Ê vẻ mặt thú vị cảm thán.

- Mường Thanh! Lúc nào cũng là lời đề nghị không thể từ chối! Người Thái, tự nhận hùng tài đại lược như Đèo Mạnh Vượng cũng không phải là ngoại lệ.

Đinh Phúc tỏ vẻ thấu hiểu nói.

- Cái thung lũng đó, nó không chỉ là tổ địa của người Thái, hơn chín trăm dặm vuông đất đai phì nhiêu ở đó trông khắp một dải Đại Tây Sơn này cũng không có nhiều. Kể ra phúc phần tổ tiên họ Cầm để lại không cạn, vùng đồng bằng duy nhất rộng lớn trù phú hơn Mường Thanh là Mường Bồn (Bồn Man) cũng nằm trong tay bọn chúng.

Lê Ê đứng dậy tiến đến gần tấm bản đồ, lại hỏi.

- Đèo Mạnh Vượng chỉ nói có thế thôi à?

Đinh Phúc lắc nhẹ đầu không mặn không nhạt.

- Thằng này hứa chỉ lấy Mường Muổi cùng Mường Thanh, phần còn lại từ Mường Mụa trở xuống, bất kể là Mường Vạt hay Mường Sang v.v. đều quy về triều đình quản lý.

Lê Ê gật đầu tỏ vẻ hài lòng.

- Thằng này coi như hơi biết điều. Ý triều đình ra sao?

Đinh Thắng gật đầu rồi lại lắc, chỉ vào bản đồ nói.

- Đương nhiên là phải trực trị, tuy nhiên không nên làm như thế ở thời điểm hiện tại. Trực trị ở Hưng Hóa, vấn đề lớn nhất không phải là quân sự, càng không phải hành chính, những thứ này triều đình đều có thể dàn xếp được. Nỗi lo lớn nhất của triều đình là Lạc - Thái khác biệt, tuy cùng là Việt nhưng từ thời hai tộc chung lưng đấu cật dưới trướng An Dương Vương đến nay đã hơn ngàn năm trăm năm. Phong tục, tập quán, tiếng nói ngày càng xa cách. Có những thứ là bình thường với người Lạc nhưng lại không thể chấp nhận được với người Thái và ngược lại. Xét cho kỹ thì ngăn cách Lạc - Thái nó lớn hơn ngăn cách Kinh - Mường trong nội bộ người Lạc chúng ta đâu chỉ vài ba lần.

Lê Ê trầm trọng gật đầu, lão chẳng đọc sách sử, chỉ biết người Kinh với người Mường có nhiều điểm chung về ngôn ngữ, văn hóa. Gần như thế nhưng không phải nói trực trị là làm ngay được, liền thuận theo nói.

- Hai tộc khác biệt quá lớn, sinh sống bên nhau ắt sẽ sinh ra mâu thuẫn. Một khi sinh loạn, khắp một mảnh rừng thiêng nước độc này người Thái tới lui tự nhiên, quan quân của ta ở đây chắc chắn sẽ vô cùng bị động. Cứ nhìn quân ta đi bình định lần này là biết, chỉ riêng đoạn đường từ Mường Mụa lên Mường La quân ta bị tập kích mười bốn lần, không lần nào vây diệt được quân phản loạn.

Đinh Phúc cười thỏa mái.

- Lý là như thế, vậy nên trước mắt triều đình chưa có ý định trực trị vùng Hưng Hóa này.

Lê Ê nhíu mày.

- Hưng Hóa, để yên thì không sao, nếu chúng ta không nắm chắc lấy mà để cho người Vạn Tượng mò được chỗ trống xâm nhập vào đây thì nhìn về phía đông có thể uy h·iếp Tây Đạo, nhìn về phía nam có thể uy h·iếp lộ Thanh Hóa. Buông bỏ, dù chỉ là tạm thời cũng rất mạo hiểm, ai biết Vàng Bu Lý mất bao nhiêu thời gian để chỉnh hợp Vạn Tượng cơ chứ?

Đinh Phúc gật đầu giải thích.

- Đương nhiên là không bỏ bẵng hẳn đi, ý triều đình là trước mắt vẫn để cho các Mường, các Chiềng giữ quyền tự trị. Thế nhưng cái giá phải trả trên bàn đàm phán là chúng phải đồng ý cho thương nhân người xuôi mở thương lộ thông thương tới các Mường, Chiềng lớn. Tốt nhất, nếu ta thắng lớn thì có thể ép chúng hằng năm giao nộp một số lượng tráng đinh nhất định tham gia quân dịch. Không cần nhiều, một hai ngàn một năm là được, cứ hai năm một phiên.

Lê Ê ra vẻ tò mò hỏi.

- Chiêu này chẳng phải là dùng để đào chân tường đám thế tộc Kinh Lộ sao! Cũng dùng được với ngoại tộc à?

Đinh Phúc cười bí hiểm nói.

- Thủ đoạn giống nhau nhưng mục đích khác biệt, mục đích khác biệt nhưng kết quả tương đồng.

Lê Ê lại ngồi xuống ghế xếp, xua tay.

- Nói tiếng người đi!

Đinh Phúc cười the thé, âm trầm nói.

- Ở Kinh Lộ, chúng ta làm trò này để làm lung lay nền tảng sức mạnh của chư nhà thế tộc, điều này quá rõ ràng. Còn ở Hưng Hóa, cũng là trò này nhưng mục đích lại là kéo gần khoảng cách hai dân tộc.

Lê Ê sáng mắt lên.

- Ồ!

Đinh Phúc tỏ vẻ khâm phục nói.

- Ngự sử Trung thừa (Bùi Cầm Hổ) đại nhân nói “cộng đồng lợi ích về kinh tế sẽ dẫn đến sự giao thoa về văn hóa, giao thoa về văn hóa dẫn đến tương cận về chính trị”. Năm đó người Lâm Ấp mới dành được độc lập không phải cũng học hỏi nhiều từ mô hình văn hóa Hán đó sao? Vậy vì lý do gì đến ngày nay Chiêm Thành lại ngả hẳn về vòng văn hóa Thiên Trúc? Suy cho cùng cũng là do thương nhân Thiên Trúc đến Lâm Ấp buôn bán quá nhiều, đem lại lợi ích quá lớn. Những thành bang không tự thay đổi theo vòng văn hóa Thiên Trúc dần trở nên hụt hơi so với các thành bang còn lại nên buộc phải thay đổi. Lại ví dụ như hiện tại ở Nam Đảo các quốc gia Bà La Môn giáo cùng Phật giáo đã bắt đầu không áp chế nổi sự trỗi dậy của mấy Hồi quốc như Mã-lạt-gia (Malaca) nữa là vì lẽ gì? Không phải vì thương nhân Hồi Giáo tập trung buôn bán ở các cảng chấp nhận đạo Hồi hay sao? Tướng quân cứ chống mắt lên mà xem, Đế quốc Mãn-giả-bá-di (Đế chế Majapahit) không còn đủ sức trấn áp đạo Hồi bao lâu nữa đâu. Già nhất là hơn trăm năm sau các Hồi quốc hùng mạnh sẽ thay thế Đế quốc Mãn-giả-bá-di trở thành bá chủ vùng Nam Đảo.

Thấy Lê Ê nhìn mình như nhìn quái vật, Đinh Phúc xua tay cười nói.

- Trấn man Tướng quân ngài đừng nhìn lão nô như thế, lão nô không phải tiên tri. Đây đều là Ngự sử Trung thừa (Bùi Cầm Hổ) đại nhân cùng Tri Từ tụng (Lê văn Linh) đại nhân nói cho lão nô nghe, lão nô chỉ ghi nhớ rồi nói như vẹt mà thôi, hà hà ... Ý tưởng của chư vị đại nhân đối với Hưng Hóa cũng tương tự như thế, người Thái ở Hưng Hóa thiếu lương thực, đồ thủ công mỹ nghệ, đồ sắt, muối v.v. Chỉ cần chúng mở cửa thị trường, những kẻ tích cực giao thương với chúng ta cũng dần dần có cuộc sống tốt hơn. Lợi ích to lớn sẽ khiến những kẻ đó vô thức mà lựa chọn học tiếng Kinh, du nhập văn hóa, phong tục của người Kinh v.v. Cứ như thế, người Thái sẽ dần coi việc biết tiếng Kinh, học hỏi văn hóa Kinh thành một loại đặc thù của sung túc, của văn minh.

Nhấp một ngụm nước trà, hắn đủng đỉnh nói tiếp.

- Xu lợi tránh hại là thiên tính con người, trên đời này không thiếu người thông minh, chẳng mấy chốc tiếng nói, văn hóa của ta sẽ trở thành xu hướng. Tướng quân ngài tin không, nhanh thì hai mươi năm, chậm thì bốn mươi năm, quá nửa người Thái ở xứ Hưng Hóa này sẽ có thể nói sành sõi tiếng Kinh hơn cả người Lạc Việt chúng ta.

Lê Ê ngẫm nghĩ một lát cũng gật đầu, đoạn lại hỏi.

- Thế còn quân dịch thì sao? Một năm cho đòi một vài nghìn trai tráng Thái xuống xuôi phục quân dịch, được quân ấy không đủ mạnh, mất quân ấy không làm yếu! Vậy kỳ công bố trí như thế có tác dụng gì? Triều đình định dùng số quân đó lật đổ đám phù nạm à? Ta thấy không đủ đâu!

Khóe miệng Đinh Phúc nhếch lên một đường âm độc.

- Không có gì, cho chúng uống thuốc độc giải khát mà thôi. Những trai tráng này sau hai năm ăn tập trong môi trường quân ngũ chính quy, dù nhiều dù ít cũng sẽ tiêm nhiễm một số hệ giá trị quan của người Kinh chúng ta. Hay nói đúng hơn là giá trị quan mà chúng ta muốn nhồi nhét cho chúng. Khi giải ngũ chúng sẽ đem theo mầm mống đó trở về cố hương, qua đó làm suy yếu uy quyền của đám thầy mo, phù nạm trong xã hội người Thái. Đến lúc đám quan khun, thầy mo nhận ra quyền lực đã suy giảm, triệu tập Hồng y quân không còn dễ dàng như trước nữa thì đã muộn. Đó không phải đại thiện sao!

Lê Ê như nghiệm ra điều gì, cũng học theo Đinh Phúc nhếch miệng cười như cáo lạc chuồng gà.

- Dù là đào chân tường thế tộc hay ép người Thái uống thuốc độc giải khát thì đều dẫn tới một kết quả chung. Đó là sự suy yếu không thể vãn hồi của các thế lực địa phương trước uy quyền của triều đình. Chuyện đến nước đó triều đình muốn trực trị hay không còn không phải là chuyện một câu nói!