Lê Dung

Chiềng Đông chia làm hai khu dân cư mặt đông và mặt tây của thung lũng, chính yếu vẫn là mặt đông, phần lớn quân Thái cũng lưu trú trong khu dân cư này.

Khu dân cư phía tây hết thảy chỉ có chưa đến tám trăm người mà thôi.

Bên ngoài tường lũy từ rạng sáng đến giờ đã có gần ba ngàn quân tập kết. Đội quân này tất cả đều là người Kinh, từ khoảng cách hai dặm Cầm Thanh cũng có thể nhìn thấy nét mặt của chúng khác hẳn các sắc dân khác.

Bọn chúng cũng không vây kín, chỉ tập kết tại trước tường đông chuẩn bị gì đó, mấy trăm kỵ binh yên lặng giữ hai cánh.

So với hồng y quân của người Thái thiếu hẳn đi vài phần thanh thế ồn ào bức người nhưng hơi thở binh nhung càng đậm.

- A Thanh, bây giờ quân ta trong lũy chỉ có hơn hai ngàn, như quân giặc đến công, ta có thể thủ được chứ?

Cầm Thanh nghe Khoa Ngấm (phụ chính Mường La) có chút không chắc chắn lắm dò hỏi, bèn trấn an nói.

- Yên tâm. Chúng ta ở Chiêng Đông cả tháng nay đào hào chông, đắp lũy đá. Lũy không quá cao nhưng dựa lưng vào ghề dốc, quân trên lũy vẫn có ưu thế khá lớn. Cắt người chia làm ba phiên thay nhau thủ cả ngày lẫn đêm là được.

Khoa Ngấm vẫn chưa an tâm hẳn.

- Năm xưa tao cũng theo Chẩu Mường - Cầm Cương đại nhân đánh với người Kinh. Ngoài đồng trống bọn chúng ai nấy đều là dũng sĩ lấy một chọi ba, lần này công lũy tuy là thể thủ nhưng tao vẫn hơi chột dạ.

Cầm Thanh ngẫm nghĩ một lúc thấy cũng có lý, vỗ vai Khoa Ngấm.

- Chuyện đến nước đó thì theo đường thượng đạo mà chạy về Mường Mụa thôi, chúng ta đã làm hết sức. Chẳng qua bây giờ giặc còn chưa đến công lũy, tao không hy vọng nghe thấy trong hàng ngũ chúng ta có người nói lời ủ rũ.

Khoa Ngấm thấy Cầm Thanh nói cũng đúng, dùng tay đấm mạnh lên ngực.

- A Thanh yên tâm, tao sẽ đích thân đảm bảo quân kỷ.

- Tốt lắm, phía sau dựa vào mày cả!

Khoa Ngấm dẫn theo quân trừng giới lui về phía sau, Cầm Thanh cũng không nhiều tâm tư nữa, liền căn dặn trai tráng đề cao cảnh giới, đoạn tiến đến sát tường lũy nhìn người Kinh ở ngoài.

Chỉ thấy cọn chúng đưa một thứ có hai bánh xe dựng trước tường lũy tầm trên dưới một dặm (400 m) hết thảy có độ ba bốn chục cỗ gì đó.

Mỗi cỗ do tám đến chín người đang loay hoay sắp đặt.

Cầm Thanh đang quan sát say sưa thì từ quân trận của người Kinh có một kỵ binh cầm cờ sứ đến dưới chân lũy hô lớn.

- Tướng quân nhà ta có đức hiếu sinh, không muốn binh sĩ hai bên lâm vào cảnh binh nhung sắt máu. Nay cho bọn mi một cơ hội đầu hàng, tướng quân nhà ta cam đoan bất kể là trai tráng hay dân chúng trong lũy đều không mảy may phạm vào…

Cầm Thanh không đợi sứ giả nói xong, lấy cung bắn một mũi tên rơi ngay trước ngựa sứ giả, cất cao giọng nói.

- Nói với tướng chủ nhà mày, hoặc là người Kinh rút quân về xuôi, hoặc là chúng ta cùng c·hết ở đây.

...

Nghe tiếu kỵ trở về báo cáo, Trịnh Tú ngự ở chòi cao, quay sang bọn Lê Thọ Vực, Lê Niệm v.v. chung quanh cười nói.

- Đó là bọn chúng chọn lấy c·ái c·hết rồi. Đinh Bảng!

Đinh Bảng khom người chắp tay ứng thanh.

- Có!

- Để doanh đệ nhị bắt đầu xạ kích.

- Rõ!

Đinh Bảng nhận lệnh, cầm cờ tam giác màu đỏ phất liền ba nhịp.

Ba mươi sáu khẩu pháo dã chiến nhận lệnh đồng loạt hướng cửa lũy bắn tới.

Khác với ấn tượng của nhiều người, q·uân đ·ội nhà Lê Sơ từ trước thời Lê Thánh Tông đã sử dụng rộng rãi hỏa khí.

Tháng tám năm Thuận Thiên thứ nhất (1428) Thái Tổ Lê Lợi quy định mỗi vệ có “... một hỏa đồng cỡ Đại Tướng quân, mười hỏa đồng cỡ lớn, mười hỏa đồng cỡ trung, tám mươi hỏa đồng cỡ nhỏ …” (1).

Hỏa khí cỡ trung và lớn của nhà Lê theo truyền thống chỉ được biên chế nhỏ lẻ vào các vệ, dùng để tăng cường sức mạnh t·ấn c·ông cho đơn vị bộ binh.

Tuy nhiên, đối với một con nghiện lịch sử cận đại như Lê Ý thì cách bố trí đó đơn thuần là lãng phí.

Pháo binh tân quân trong tương lai được biên chế thành các đơn vị riêng.

Theo ý tưởng của nó - tương tự như cách Nã-phá-luân (Napole'on) sử dụng pháo binh - các đơn vị pháo dã chiến sẽ nhanh chóng chiếm lấy các vị trí có lợi thế chiến thuật quan trọng rồi sử dụng hỏa lực vượt trội để bắn nát các đội hình bộ binh của kẻ địch, tạo một lỗ hổng không thể bù đắp nổi trong đội hình đối phương rồi tung bộ binh cùng kỵ binh trọng giáp xông vào tàn sát.

Trong giấc mơ xa xôi nhất, nó còn có tham vọng tập trung tới 200-300 khẩu pháo cho một đơn vị duy nhất.

Bằng cách sử dụng những đơn vị pháo binh tập trung lớn như vậy, nó có thể áp chế khả năng cơ động chiến thuật của kẻ địch, ngăn cản quân dự bị của đối phương tiếp cận chiến tuyến trong khi tuyến trước bị đ·ạ·n ghém bắn tan nát.

Nắm trong tay từng ấy lợi thế mà không thể thống trị tuyệt đối trên chiến trường thì đi đầu xuống đất là vừa.

Đó là câu chuyện tương lai, còn hiện tại bất kể pháo kéo hay cối Coehorrn, cứ chín người được biên chế thành một khẩu đội, bốn khẩu đội hợp lại thành một nhóm khẩu đội, ba nhóm khẩu đội hợp lại thành một cơ.

Nghĩa là trong ba cơ pháo kéo cùng ba cơ pháo cối có hết thảy ba mươi sáu khẩu pháo mỗi loại.

...

Cầm Thanh thấy đám xe ngựa chỉ mấy chiếc họng đen ngòm về phía Chiềng Đông, đoạn thấy mấy tên có vẻ là sĩ quan phất cờ ra hiệu gì đấy, ánh mắt hắn co rụt lại.

Không đợi thêm nữa, Cầm Thanh lớn tiếng gào rít với đám trai tráng.

- Núp hết sau rào gỗ, nhanh lên, c·hết hết bây giờ.

Tường đá cao bảy đến tám thước (2,8-3,2 m) mặt trên tường đá rộng tới gần năm thước (2m) còn dựng một lớp rào gỗ cao chừng ba đến bốn thước (1,2-1.6 m) vừa đủ cho thân người ẩn núp. Kéo chiều cao của toàn bộ lũy Chiềng Đông đến gần một trượng.

Rút kinh nghiệm từ trận bản Hàn, các công sự của người Thái giờ đây đều đã được dựng rào từ hai lớp cây gỗ dày bằng thân người.

Đám trai tráng người Thái nghe lời Cầm Thanh ai nấy vội vàng thụt đầu xuống núp kỹ.

[Đùng … đùng … đùng …] Từng tiếng pháo nổ vang vọng khắp cả thung lũng như sấm dậy.

Từng quả đ·ạ·n gang gào rít trong không khí đập vào lũy Chiềng Đông [Phanh … phập … phập…].

Từ tầm bắn như thế chỉ có sáu bảy quả đ·ạ·n là tinh chuẩn bắn trúng phần phía trên của tường đá, trong số đó lại chỉ có bốn viên đ·ạ·n bắn trúng trai tráng Thái phía sau tường gây sát thương.

Khoảng một phần mười lăm khắc (~1 phút) sau loạt đ·ạ·n thứ hai mới đến [đùng … đùng … đùng … phanh … phập … kịch …].

Lần này khá hơn một chút, độ chục viên đ·ạ·n bắn trúng mặt trên lũy, trong số đó có năm viên gây sát thương quân thủ lũy.

Tường Đá Chiềng Đông dài tới hơn hai dặm, rút kinh nghiệm từ hai loạt đ·ạ·n đầu tiên hắn đã cho một nửa quân thủ lũy lui xuống chân tường.

Vì vậy mấy loạt đ·ạ·n sau tuy tỉ lệ trúng mặt lũy ngày một cao nhưng sát thương ngày càng thấp. Cứ như thế này hắn thủ mười ngày ở đây cũng không là vấn đề.

Cầm Thanh không khỏi vững dạ, loại hỏa khí to lớn kia sức công phá lớn hơn hẳn loại cầm tay mà Cầm Sinh mô tả nhưng số lượng ít ỏi, độ chuẩn xác cũng không cao lắm.

...

Ở chòi cao phía quân triều đình, Trịnh Tú xuông ống nhòm xuống đưa cho Lê Niệm, hắn quan sát một lúc rồi lại đưa cho Lê Thọ Vực quan sát.

Lê Thọ Vực nhìn kỹ càng đâu vào đấy mới than thở nói.

- Đúng như lời chú Bảng, dã pháo cỡ này bắn vào lũy dày không nhiều tác dụng lắm.

Lũy Chiềng Đông tuy gọi là lũy đá nhưng thực tế cũng chỉ là lũy đất được chèn đá xen kẽ vào để tăng độ bền.

Đơn giản như thế pháo dã chiến đã không tạo nhiều tác dụng, huống chi là những bức tường tốt hơn nữa ở Mường La, Mường Mỗi.

Đinh Bảng ở tầng trên của chòi cao cũng cầm cờ bước xuống cười nói.

- Không sao, cũng không phải chúng ta không có cách nào đánh sập bức tường này, chỉ là cần quân Thiết Đột của công tử Thọ Vực phối hợp mà thôi.

Lê Thọ Vực hào khí can vân nói.

- Chỉ cần quân Phủng Thánh áp chế được kẻ địch ở đầu tường, quân Thiết Đột ắt sẽ không phụ kỳ vọng.

Trịnh Tú gật đầu phất tay, Đinh Bảng lại lên nóc chòi cao, hai tay hai cờ ra hiệu cho pháo binh phía trước.

Đám sỹ quan doanh đệ nhị nhận lệnh mặt không đổi sắc điều toàn bộ ba mươi sáu khẩu pháo chậm rãi tiến vào tầm sáu mươi trượng (240m) tính từ lũy Chiềng Đông.

[Đùng … đùng … đùng …] Ba mươi sáu khẩu pháo kéo đồng loạt phun từng luồng khói lửa.

Theo tiếng pháo giòn vang là mấy chục viên đ·ạ·n ghém cứng mang theo hằng trăm viên đ·ạ·n to bằng ngón chân cái gào rít lao về phía tường lũy.

Cầm Thanh thấy thế tuy hơi nghi hoặc nhưng vẫn theo lệ chỉ huy trai tráng tản ra núp sau rào gỗ.

[Phanh … kịch … phập …] Tiếng từng quả đ·ạ·n nho gào rít qua không khí, v·a c·hạm vào tường đá, rào gỗ rồi cuối cùng là xuyên qua thân người.

Chỉ một loạt đ·ạ·n ghém cứng quân thủ lũy đã mất hơn ba mươi mạng người, thiệt hại như thế bằng cả sáu bảy loạt đ·ạ·n trước đó cộng lại, khiến trái tim Cầm Thanh như bị bóp chặt.

“C·hết tiệt! Tại sao loại hỏa khí này có thể bắn đ·ạ·n chùm nhiều và mạnh như thế, ngay cả hai lớp rào gỗ hợp lại dày bằng cả thân người cũng không kham nổi!”

Không có thời gian để đổ lỗi, Cầm Thanh rất nhanh lấy lại thanh tỉnh ra lệnh.

- Nằm hết xuống, mụ nội nó! ... Nằm hết xuống tường đá! ... Nhanh lên!

May mà lúc đắp tường đá hắn vẫn tiểu tâm cho đắp một lớp nữ tường bằng đá dày độ hơn một thước, cao hai thước phòng hờ. Nếu không bây giờ đây khắp cả mặt lũy Chiềng Đông trai tráng người Thái không có chỗ nào ẩn núp.

Tuy nhiên vì chỉ đắp dày một thước, nên kể cả có chặn được đ·ạ·n pháo của đối phương thì cũng chỉ là một đến hai phát là vỡ, sập cả mảng.

Đám trai tráng Thái phải liên tục thay đổi vị trí ra khỏi những đoạn nữ tường đã bị pháo bắn tan nát.

Song song với pháo dã chiến bắn cấp tập, từng hàng thuẫn đao binh Ưng Dương quân đi trước, theo sau là điểu thương binh của Phủng Thánh quân cũng đều nhịp bước về phía lũy Chiềng Đông, vừa vào tầm ba mươi trượng (120 m) thì dừng lại chĩa nòng s·ú·n·g về phía đầu tường.

...

Trịnh Tú hài lòng buông ống nhòm xuống liệng cho Lê Thọ Vực. Chờ Lê Thọ Vực nhìn rõ uy lực của pháo binh áp chế lão mới cười nói.

- Chuyện áp chế đã xong, bây giờ quân Thiết Đột có thể lâm trận rồi chứ.

Lê Thọ Vực cười gật đầu, nói với Lê Bồi.

- Quân Ưng Dương mấy tháng nay chinh chiến vất vả, lần này để cho quân Thiết Đột lâm trận đi.

Nói rồi lôi lệ phong hành đứng dậy bước xuống chòi cao, xoay người lên ngựa phi nước kiệu đến trước vị trí đóng quân của quân Thiết Đột.

Đưa tay bắt lấy mã sóc từ tay thân binh, đoạn dùng tay còn lại đeo mặt nạ lên che hết dung mạo, ánh mắt của hắn dưới mặt nạ khắc hình bồ tát Phổ Hiền như chảy ra từng dòng hàn ý nhìn về hướng Chiếng Đông vung mã sóc hét lớn.

- THIẾT ĐỘT HÃM TRẬN!

Hai ngàn Thiết Đột như sóng thủy triều đáp lại.

- C·H·Ế·T ... C·H·Ế·T ... CHẾTTT!

Chú thích:

(1) ĐVSKTT, bản kỷ, quyền X, tờ 60b.